Astrology.vn - Lấy Đạo mà tu thân thì Đức sẽ đầy đủ; lấy đạo mà lo việc nhà thì đức sẽ có dư; lấy đạo mà lo việc làng xóm thì đức sẽ lớn ra; lấy đạo mà lo việc nước thì đức sẽ thịnh; lấy đạo mà lo việc thiên hạ thì đức sẽ phổ cập. Lấy thân mình mà xét thân người, nhà mình xét nhà người, làng mình xét làng khác, nước mình mà xét nước khác, thiên hạ ngày nay mà xét thiên hạ thời xưa và thời sau.

 

Nguyên Văn Hán Tự

, .

.

, ; , ; , ; , ; , .

, , , , .

? .

 

Dịch Hán Việt

Thiện kiến giả bất bạt, thiện bão giả bất thoát.

Tử tôn dĩ tế tự bất chuyết.

Tu chi ư thân, kì đức nãi chân; tu chi ư gia, kì đức nãi dư; tu chi ư hương, kì đức nãi trường; tu chi ư bang, kì đức nãi phong; tu chi ư thiên hạ, kì đức nãi phổ.

Cố dĩ thân quan thân, dĩ gia quan gia, dĩ hương quan hương, dĩ bang quan bang, dĩ thiên hạ quan thiên hạ.

Ngô hà dĩ tri thiên hạ nhiên tai? Dĩ thử.

 

Dịch nghĩa

Khéo dựng thì không thể nhổ lên được, khéo ôm thì không thoát ra được, con cháu mà khéo dựng, khéo ôm thì việc tế tự (tôn miếu, xã tắc) sẽ đời đời không dứt.

Lấy Đạo mà tu thân thì Đức sẽ đầy đủ; lấy đạo mà lo việc nhà thì đức sẽ có dư; lấy đạo mà lo việc làng xóm thì đức sẽ lớn ra; lấy đạo mà lo việc nước thì đức sẽ thịnh; lấy đạo mà lo việc thiên hạ thì đức sẽ phổ cập.

Lấy thân mình mà xét thân người, nhà mình mà xét nhà người, làng mình mà xét làng khác, nước mình mà xét nước khác, thiên hạ ngày nay mà xét thiên hạ thời xưa và thời sau.

Làm sao ta biết được thiên hạ thế này hay thế khác? Là do lẽ đó.

 

Luận giải

Câu đầu: dựng và ôm là nói dựng Đạo, ôm Đức ở trong lòng, nên mới không nhổ được, không tuột ra được; còn dựng ôm những cái khác như dựng cột, ôm đồ vật thì đều có thể nhổ được, tuột ra được. Việc tế tự không dứt là xã tắc, tôn miếu còn hoài.

Chữ “bang” trong đoạn thứ nhì là chép theo nguyên bản. Đời Hán, kiêng tên Lưu Bang mới đổi bang ra quốc; nên phục hồi lại nguyên bản.

Chương này ngờ là của người đời sau viết, chịu ảnh hưởng ít nhiều của Khổng giáo, cho nên mới nói đến việc tế tự, nhất là mới có chủ trương gần như “tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”.

 

(theo: thaicucthieugia.com)

 

   Đạo LãoLão Tử Đạo Đức Kinh - Astrology.vn - About us

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

> LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH: CHƯƠNG 53 - ÍCH CHỨNG 老子 道德經

> LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH: CHƯƠNG 52 - QUY NGUYÊN 老子 道德經

> LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH: CHƯƠNG 51 - DƯỠNG ĐỨC 老子 道德經

> LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH: CHƯƠNG 50 - QUÝ SINH 老子 道德經

> LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH: CHƯƠNG 49 - NHIỆM ĐỨC 老子 道德經